The long Goodbye

فیلم کوتاه خداحافظی طولانی، با یک پیام ساده

شناسنامه فیلم:

نام فیلم: خداحافظی طولانیThe long Goodbye

کارگردان: آنیل کاریاAneil Karia

محصول: 2020 بریتانیا

مدت فیلم: 12 دقیقه

نامزد: جایزه اسکار بهترین فیلم کوتاه(لایو اکشن)

جایزه فیلم مستقل بریتانیا برای بهترین فیلم کوتاه بریتانیا

جایزه فیلم مستقل بریتانیا برای بهترین فیلم کوتاه

فیلم با یک خانواده مسلمان آسیایی شروع می شود، که برای یک عروسی خانوادگی آماده می شوند. همه چیز عادی به نظر می رسد که ناگهان هراسی غیر منتظره آغاز و همه چیز منجربه یک نتیجه ی ویرانگر می شود.

آنیل کاریا، نویسنده و کارگردانی است که مشاهدات زیادی دارد. علاقه ی طبیعی او به زندگی شهری و کدهای اجتماعی منجربه ساخت قطعات قدرتمند و کاوشگر سینمای روایی شده است.

فیلم کوتاه خداحافظی طولانی پیامی قوی دارد علیه نژاد پرستی، که هر نقطه از جهان مملو از آشغال های نژاد پرست هستند.

نژاد پرستی نوع خاصی از تعصب است که بر مبنای استدلالات نادرست و عمومیت دادن برخی خصوصیات به گروهی از انسانها، به گونه‌ای غیر قابل انعطاف، شکل می‌گیرد. تعصب از کلمه ی لاتین « پرجودیسم » که به معنای پیش داوری کردن پیش از روشن شدن حقایق است، ریشه می‌گیرد.

نژادپرستی در تعریف قدیمی آن مبتنی بر فرض نابرابری جنس بشر از لحاظ بیولوژیک است و نتیجه آن، نسبت دادن پیشرفت یا عقب ماندگی ملت‌ها به خصوصیات ژنتیکی که غیرقابل تغییر هستند، است. اما با تحقیقات و مطالعات زیست‌شناسی و مردم‌شناسی جدید، تفاوت‌های بیولوژیکی از نظر برتری یا ذات متفاوت از دیدگاه علم رد و به تدریج مفهوم نژاد در جهان علم بی‌اعتبار شد.

اصولا مفهوم نژاد پرستی تداعی کننده این است، که یک نژاد خود را برتر از سایر نژاد ها تلقی می کند. این مفهموم امروزه از مهمترین انواع تبعیض در جهان قلمداد می شود. این نقد تببین این مسئله است که نژادپرستی هیچگاه در طول تاریخ به مثابه یک ایدئولوژی نبوده بلکه همواره امر نهادینه تلقی شده است. از طرفی آغاز نژادپرستی را باید با تجارب برده داری و زور سرمایه داری همزمان دانست. نژاد پرستی یعنی برخی از افراد بر این باور باشند که به سبب تعلق نژاد خاصی از برتری نسبت به سایر انسان ها برخوردارند، که این گونه عقاید سبب می گردد تا تبعیض نژادی رخ دهد. بنابراین برای مواجهه با چنین آسیب های اجتماعی همواره بشر و جامعه بشری به این فکر بودند که چگونه می توانند برای جلوگیری از این آسیب اجتماعی اقدام نمایند.

باور عمومی ما بر این است که انسان مفهوم رنگ را برای نسبت دادن «تفاوت موجود قابل مشاهده» در اشیا در «ساحت زبان» به کار می‌برد؛ از همین رو «رنگ پوست انسان‌ها» به عنوان ابزاری آسان و در دسترس برای ملاک‌انگاری در طبقه‌بندی «نوع» انسان و ایده تفاوت نژادی مورد استفاده قرار گرفته است؛ زیرا اولین ویژگی هر انسانی در مواجهه با دیگران از رهگذر «دیدار» حاصل می‌شود و به صورت عمومی، «پدیدارِ» ظاهرِ افراد در ایجاد تمایز و تفاوت آنها با دیگران نقشی اساسی دارد تا اینجا فهمیدیم که چگونه باورهای نژادپرستانه با استعاره‌ی برگرفته از حوزه رنگ‌ها و قومیت ها تقویت می‌شوند و برای داشتن ایئولوژی جایگزین نیز به چه کیفیتی می‌توان از همان حوزه استعاری ولی در چارچوب دیگری بهره برد.

نکته مهم در فیلم کوتاه، نحوه پرداخت ایده و گسترش آن در فیلمنامه است. شخصیت پردازی، ایجاد موقعیت ها، فضاسازی، حادثه ها، گره افکنی و گره گشایی، خرده پیرنگ ها و بسیاری موارد دیگر در فیلم کوتاه با فیلم بلند متفاوت است و رعایت آن در فیلمنامه فیلم کوتاه باعث اثرگذاری درست ایده در قالب فیلم کوتاه می شود. ایده خوب و جسارت و خلاقیت در روش بیان آن می تواند یک فیلم کوتاه را بسیار شاخص و ارزشمند کند چنانچه در این فیلم با بازی باشکوه رض احمد(رضوان احمد) شاهد عواقب نفرت انگیزی از نژادپرستی هستیم که به خوبی توانسته منتقل کننده موضوع و شخصیت پردازی باشد و تکه ای از دیستوپیا(جامعه ای خیالی که پلیدی ها و رذایل آن با هدف عبرت آموزی اخلاقی یا سیاسی به تصویر کشیده می شوند) را به ما نشان دهد.

فیلم کوتاه می تواند از سکوت مفهوم بسازد چنانچه می بینیم آن همه آرامش و شادی خانواده رض احمد یکباره منجربه یک نتیجه ویرانگر می شود. شما نمی توانید احساسات شادکامانه کسانی که برای یک جشن آماده می شوند را نادیده بگیرید. یک فیلم کوتاه عالی پر از جزئیات کوچک که برای بی توجه ترین چشم ها، ساختار روایت مورد توجه قرار نمی گیرد، که به نظر دور و پوچ، اما در چندین کشور بسیار واقعی است. پیام سیاسی فیلم در دوازده دقیقه هجوم یک گروه فاشیست شبه نظامی را به یک خانواده مهاجر می رساند که همیشه باید مراقب خود باشیم به خصوص زمانی که دولت های پوپولیستی چشم خود را بروی حاکمیت قانون می بندند.

نویسنده: محبـــوبه کیائی(نویسنده و پژوهشگر هنر)

ششم فروردین ماه 1402خورشیدی

+ نوشته شده در یکشنبه ششم فروردین ۱۴۰۲ ساعت توسط محبــــــــــــــــــــــــــــوبه کیائی  |